माजी पतीच्या संमतीशिवाय गोठवलेले भ्रूण प्रत्यारोपण करून आई झालेल्या अभिनेत्री ली शी-यॉंगला कायदेशीर कारवाईला सामोरे जावे लागणार नाही?

दक्षिण कोरियातील प्रसिद्ध अभिनेत्री ली शी-यॉंग (Lee Si-young) हिने नुकत्याच दुसऱ्यांदा आई झाल्यावर कायदेशीर वर्तुळात चर्चेला सुरुवात झाली आहे. तिच्या माजी पतीने संमती दिली नसतानाही तिने गोठवलेले भ्रूण प्रत्यारोपण करून बाळाला जन्म दिला आहे. मात्र, या प्रकरणी तिला कोणतीही कायदेशीर कारवाईला सामोरे जावे लागणार नाही, असे मत व्यक्त केले जात आहे.

१७ तारखेला YTN रेडिओवरील "वकील ली वॉन-ह्वाच्या केस एक्स-फाईल्स" या कार्यक्रमात वकील ली जोंग-मिन (Lee Jung-min) यांनी सांगितले की, बायोएथिक्स कायद्यानुसार भ्रूण तयार करताना पती-पत्नीची संमती आवश्यक आहे. परंतु, भ्रूण प्रत्यारोपणाच्या (transfer) टप्प्यावर पुन्हा संमती घेण्याचा नियम नाही. त्यामुळे, भ्रूण तयार करतानाच "प्रत्यारोपण शक्य" असल्याचे कागदपत्रात नमूद केले असण्याची शक्यता आहे, ज्याचा अर्थ 'अव्यक्त संमती' असा लावला जाऊ शकतो.

याशिवाय, हे प्रत्यारोपण घटस्फोटानंतर झाल्यामुळे, दिवाणी कायद्यानुसार "विवाहित असताना जन्माला आलेले मूल" हा नियम लागू होत नाही. कायद्यानुसार, मूल हे तिच्या माजी पतीचे 'विवाहबाह्य मूल' म्हणून गणले जाईल आणि पती कायदेशीररित्या स्वीकार (acknowledgement) करेपर्यंत पितृत्वाचा संबंध प्रस्थापित होणार नाही. मात्र, ली शी-यॉंगच्या बाबतीत, तिच्या माजी पतीने "वडिलांची जबाबदारी घेण्यास तयार" असल्याचे आधीच सांगितले आहे, त्यामुळे स्वीकार प्रक्रियेनंतर तो वडिलांशी संबंधित सर्व अधिकार आणि कर्तव्ये (उदा. बालसंगोपन खर्च, वारसा हक्क, भेटीचे अधिकार) समान रीतीने प्राप्त करू शकतो.

"माजी पतीच्या संमतीशिवाय गर्भवती राहिल्याने त्याला जबाबदार धरले जाऊ शकते का?" या प्रश्नावर त्यांनी स्पष्ट केले की, भ्रूण निर्मितीच्या वेळी संमती दिली असेल, तर प्रत्यारोपण प्रक्रियेवर आक्षेप घेणे कठीण आहे. जर प्रत्यारोपणापूर्वी माजी पतीने स्पष्टपणे नकार (संमती मागे घेणे) कळवला असता, तर नुकसान भरपाईचा दावा केला जाऊ शकला असता. परंतु, या प्रकरणात तसे घडल्याचे कोणतेही पुरावे नाहीत, त्यामुळे कायदेशीर वाद होण्याची शक्यता कमी आहे.

वकील ली जोंग-मिन यांनी असेही अधोरेखित केले की, जन्मानंतर वडिलांची कायदेशीर ओळख त्वरित निश्चित न होण्याची परिस्थिती आईसाठी खूप त्रासदायक ठरू शकते. त्यांनी कायद्यात सुधारणा करून, भ्रूण निर्मितीच्या वेळेनुसार "विवाहित असताना जन्माला आलेल्या मुलाचा" दर्जा देण्याची गरज व्यक्त केली.

४३ वर्षीय ली शी-यॉंगने जुलैमध्ये दुसऱ्यांदा गर्भवती असल्याची घोषणा केली होती. तिने मे महिन्यात घटस्फोट घेतला होता, त्यामुळे ही बातमी अनेकांसाठी धक्कादायक होती. नुकतेच, ५ तारखेला तिने बाळाला यशस्वीपणे जन्म दिला. याव्यतिरिक्त, तिने देशातील सर्वात महागड्या पोस्ट-नेटल केअर सेंटरपैकी एकाची निवड केल्यामुळेही ती चर्चेत आली आहे, जिथे दोन आठवड्यांसाठी १२ दशलक्ष ते ५० दशलक्ष वॉन पर्यंतचा खर्च येतो.

कोरियन नेटिझन्सनी यावर संमिश्र प्रतिक्रिया दिल्या आहेत. काही जण तिच्या मातृत्वाच्या इच्छेचं कौतुक करत आहेत, तर काही जण संभाव्य कायदेशीर गुंतागुंतीबद्दल चिंता व्यक्त करत आहेत. मात्र, आई आणि बाळाचं आरोग्य सर्वात महत्त्वाचं असल्याचं मत बहुतेक जणांनी व्यक्त केलं आहे.